Mẹ bầu bị cúm: Dấu hiệu, nguyên nhân và các biện pháp an toàn phòng ngừa

Dù mẹ đã chủ động tiêm ngừa những loại vacxin trước khi mang thai. Tuy nhiên nếu không may mẹ bầu bị cúm và không được chăm sóc đúng cách. Cảm cúm có thể dẫn đến nhiều biến chứng cho cả mẹ và thai nhi. Vì vậy, việc áp dụng các biện pháp an toàn tại nhà giúp giảm triệu chứng kịp thời là rất cần thiết để bảo vệ thai kỳ.

Dấu hiệu bầu bị cúm trong thai kỳ là gì?

1. Bệnh cúm trong thai kỳ là gì?

Bệnh cúm trong thai kỳ chủ yếu do virus cúm (Influenza virus) gây ra và lây lan qua đường hô hấp, thông qua các giọt bắn khi ho hoặc hắt hơi. Trong thời gian mang thai, cơ thể người mẹ có nhiều thay đổi để thích nghi với sự phát triển của thai nhi, bao gồm sự suy giảm miễn dịch và những biến đổi về tim mạch, hô hấp khiến phổi phải hoạt động nhiều hơn. Những yếu tố này làm khả năng chống lại virus của cơ thể kém hơn, khiến mẹ bầu dễ mắc cúm và bệnh thường diễn tiến nặng hơn, đặc biệt khi thời tiết thay đổi hoặc khi tiếp xúc với nguồn lây nhiễm.

1.1 Mẹ bầu dễ mắc những loại cúm nào

Một số bệnh cúm trong thai kỳ không chỉ gây khó chịu tạm thời cho mẹ mà còn có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe mẹ bầu và sự phát triển của thai nhi, đặc biệt nếu không được phát hiện và theo dõi kịp thời.

Cúm mùa (Influenza):

Khi mắc cúm mùa, mẹ bầu có nguy cơ gặp các biến chứng như viêm phế quản, viêm phổi, suy hô hấp, sốt cao kéo dài. Những tình trạng này có thể làm mẹ mệt kiệt sức, giảm khả năng cung cấp oxy cho thai nhi, từ đó làm tăng nguy cơ sinh non, thai chậm phát triển trong tử cung.

Cúm Rubella:

Rubella gây biến chứng rất nghiêm trọng cho thai nhi nếu mẹ nhiễm bệnh trong 3 tháng đầu thai kỳ. Virus có thể dẫn đến hội chứng Rubella bẩm sinh, gây dị tật mắt (đục thủy tinh thể), tổn thương hệ thần kinh, điếc bẩm sinh, tim bẩm sinh, thậm chí thai lưu hoặc sảy thai.

1.2 Dấu hiệu mẹ bầu bị cúm khi mang thai

Ớn lạnh, sốt cao trên 38°C
Chảy nước mũi, nghẹt mũi, đau họng và ho
Đau nhức cơ bắp toàn thân
Đau đầu, mệt mỏi, kiệt sức và buồn ngủ
Tiêu chảy hay nôn mửa (tình trạng này ít phổ biến hơn)

1.3 Tại sao cúm lại nguy hiểm hơn khi mang thai

Bệnh cúm khi mang thai có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của mẹ và sự phát triển của thai nhi.

Ảnh hưởng đối với thai nhi:

3 tháng đầu thai kỳ: Tăng nguy cơ sảy thai, thai chết lưu và các dị tật bẩm sinh như hở hàm ếch, tim bẩm sinh, dị tật ống thần kinh, do sốt cao ảnh hưởng đến quá trình hình thành não bộ và các cơ quan quan trọng.
Giai đoạn giữa và cuối thai kỳ: Làm tăng nguy cơ sinh non, thai chậm phát triển trong tử cung, trẻ sinh ra nhẹ cân.
Biến chứng lâu dài: Trẻ có thể đối mặt với nguy cơ rối loạn phát triển thần kinh hoặc một số bệnh tim mạch khi lớn lên.

Ảnh hưởng đối với mẹ bầu:

Mẹ bầu có thể gặp các biến chứng nặng như viêm phổi, viêm phế quản, viêm não, thậm chí đe dọa tính mạng nếu không được điều trị kịp thời.
Cúm còn khiến mẹ mệt mỏi, chán ăn, ảnh hưởng đến dinh dưỡng khi mang thai và quá trình nuôi dưỡng thai nhi.

Chảy nước mũi, nghẹt mũi có phải là mẹ bầu bị cúm

2. Nguyên nhân bà bầu bị cúm

Mẹ bầu bị cúm thường chủ yếu là do hệ miễn dịch trong thai kỳ suy yếu, khiến cơ thể nhạy cảm hơn với virus. Cùng với các yếu tố khác như:

Thay đổi sinh lý: Nội tiết tố thay đổi, tim phổi hoạt động nhiều hơn làm đường hô hấp nhạy cảm.
Tiếp xúc nguồn lây: Virus cúm lây nhanh qua giọt bắn và bề mặt, đặc biệt ở nơi đông người.
Thời tiết giao mùa: Trời lạnh hoặc thay đổi thất thường làm sức đề kháng của mẹ giảm.
Dinh dưỡng & sinh hoạt: Ăn uống thiếu chất, căng thẳng, thiếu ngủ khiến cơ thể dễ nhiễm bệnh.
Không tiêm phòng cúm: Thiếu vacxin làm tăng nguy cơ mắc cúm và biến chứng nặng.

3. Cách phòng ngừa an toàn khi mẹ bầu bị cúm

Để hạn chế nguy cơ mắc cúm khi mang thai, mẹ bầu nên kết hợp tiêm vacxin cúm với các biện pháp chăm sóc và phòng ngừa hằng ngày. Việc chủ động bảo vệ giúp giảm nguy cơ biến chứng cho cả mẹ và thai nhi.

Tiêm phòng vacxin cúm

Thời điểm: Có thể tiêm ở bất kỳ giai đoạn nào của thai kỳ, khuyến khích nhất là tam cá nguyệt thứ 2 và 3 (từ tháng thứ 4 đến tháng thứ 9 của thai kỳ (khoảng tuần 13 đến tuần 40), vì lúc này thai đã ổn định hơn và mẹ bầu dễ theo dõi phản ứng sau tiêm).
Lợi ích: Giúp mẹ tạo miễn dịch chủ động và truyền kháng thể cho bé, bảo vệ trẻ trong những tháng đầu sau sinh.

Giữ vệ sinh cá nhân và môi trường

Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn.
Đeo khẩu trang khi đến nơi đông người, che miệng khi ho hoặc hắt hơi.
Tránh đưa tay lên mắt, mũi, miệng.
Giữ không gian sống sạch sẽ, lau chùi các bề mặt thường xuyên tiếp xúc.

Tăng cường rau xanh và trái cây giàu vitamin C khi bầu bị cảm cúm

Dinh dưỡng và lối sống lành mạnh

Ăn uống đầy đủ chất, tăng cường rau xanh và trái cây giàu vitamin C như cam, chanh.
Uống nhiều nước ấm, có thể dùng gừng hoặc mật ong với lượng vừa phải.
Tập vận động nhẹ nhàng như đi bộ để nâng cao sức đề kháng.
Giữ ấm cơ thể, ngủ đủ giấc và hạn chế căng thẳng.

>> Xem thêm: Chế độ dinh dưỡng theo từng thai kỳ cho mẹ bầu

3.1 Khi nào cần đi viện

Phần lớn các trường hợp cúm nhẹ có thể theo dõi và chăm sóc tại nhà. Tuy nhiên, nếu xuất hiện những dấu hiệu bất thường dưới đây, mẹ bầu cần đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt để được thăm khám và xử trí kịp thời, tránh ảnh hưởng đến thai nhi.

Sốt cao trên 39°C, sốt không hạ dù đã dùng thuốc hoặc kéo dài nhiều ngày.
Khó thở, thở nhanh, tức ngực, cảm giác hụt hơi liên tục.
Thai nhi giảm cử động rõ rệt hoặc cử động bất thường.
Chóng mặt dữ dội, lú lẫn, mê sảng, mất thăng bằng.
Nôn ói hoặc tiêu chảy liên tục, không uống hoặc giữ được nước.
Đau bụng dữ dội hoặc chảy máu âm đạo.
Đau cơ nhiều, yếu cơ nghiêm trọng hoặc mệt lả.
Xuất hiện co giật.

Nên đi viện khi bầu bị cúm xuất hiện tình trạng đau bụng dữ dội

3.2 Những lưu ý quan trọng:

Hạn chế tiếp xúc gần với người đang có triệu chứng cúm.
Không tự ý sử dụng thuốc điều trị cúm khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
Tránh xông hơi vì có thể làm tăng thân nhiệt, không tốt cho thai nhi.

>> Xem thêm: Những thực phẩm cấm kỵ khi mang thai

Câu hỏi thường gặp:

Cúm khi mang thai có nguy hiểm không?

Có thể nguy hiểm nếu không theo dõi và xử lý đúng cách, làm tăng nguy cơ sinh non, thai nhẹ cân, sảy thai hoặc biến chứng như viêm phổi, suy hô hấp.

Khi nào cần đi khám bác sĩ ngay?

Khi sốt cao không hạ, khó thở, đau ngực hoặc đau bụng, chóng mặt nhiều, thai ít cử động, nôn mửa kéo dài.

>> Xem thêm: Cách chọc thai nhi đạp

Có thuốc cúm nào an toàn cho bà bầu không?

Không nên tự ý dùng thuốc. Mẹ cần đi khám để bác sĩ đánh giá và kê đơn thuốc phù hợp, chỉ dùng khi thật sự cần thiết.

Lỡ uống thuốc cảm cúm trước khi biết mang thai thì sao?

Mẹ nên thông báo sớm với bác sĩ sản khoa để được theo dõi, siêu âm và sàng lọc thai nhi khi cần.

Giảm triệu chứng cúm tại nhà thế nào cho an toàn?

Nghỉ ngơi, uống nhiều nước ấm, súc miệng nước muối, giữ ấm cơ thể, ngủ đủ giấc. Không tự ý dùng thuốc hay xông hơi.

Cảm lạnh và cúm khác nhau ra sao?

Cúm thường khởi phát đột ngột, nặng hơn cảm lạnh và ảnh hưởng toàn thân như sốt cao, đau cơ, mệt mỏi nhiều.

Phòng cúm khi mang thai bằng cách nào?

Tiêm vacxin cúm, ăn uống đủ chất, rửa tay thường xuyên, giữ ấm và tránh tiếp xúc với người đang mắc cúm.

Bầu bị cúm trong thai kỳ là tình trạng không nên chủ quan, nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa và kiểm soát nếu mẹ bầu hiểu rõ dấu hiệu, biết cách chăm sóc đúng và đi khám kịp thời khi cần thiết.

Bên cạnh việc theo dõi sức khỏe, mẹ cũng nên chủ động trang bị kiến thức khoa học và đáng tin cậy. Trong quá trình tìm hiểu thêm các thông tin về chăm sóc gia đình và nuôi dạy trẻ, bạn có thể tham khảo những bài viết hữu ích tại Chilux để có thêm góc nhìn đầy đủ và chuẩn xác.

>> Xem thêm: App theo dõi thai nhi