TRẺ DỊ ỨNG SỮA MẸ: NGUYÊN NHÂN, DẤU HIỆU VÀ CÁCH XỬ LÝ

Sữa mẹ có vai trò quan trọng với trẻ vì đây là nguồn dinh dưỡng hoàn hảo, cung cấp đầy đủ các chất cần thiết, giúp tăng cường sức đề kháng và trí não. Nhưng với hệ miễn dịch còn yếu của trẻ, tình trạng dị ứng sữa mẹ vẫn còn xuất hiện. Điều này không chỉ khiến bé cảm thấy khó chịu mà còn gây lo lắng cho cả gia đình. Trong bài viết này, Chilux sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn chi tiết về nguyên nhân nhận biết, dấu hiệu và giải pháp xử lý khi bé dị ứng sữa mẹ.

1. Nguyên nhân dị ứng sữa mẹ.

Việc trẻ bị dị ứng không chỉ phụ thuộc vào cơ địa bẩm sinh mà còn chịu ảnh hưởng từ môi trường sống và chế độ ăn uống hằng ngày của cả mẹ và bé. Hiểu rõ những yếu tố này sẽ giúp mẹ sớm có hướng giải quyết tốt nhất cho con.  

1.1. Dị ứng trong sữa mẹ do ăn uống

Tình trạng bé bị dị ứng với sữa của mẹ là điều khá thường gặp. Lý do là những gì mẹ ăn uống hoặc chính cơ địa dị ứng từ mẹ rất dễ truyền sang bé, khiến bé có phản ứng không tốt với các thành phần có trong sữa mẹ. Cụ thể như:

• Dị ứng do thực phẩm mẹ ăn: Những thực phẩm mẹ ăn sẽ góp phần tạo nên thành phần dinh dưỡng trong sữa mẹ. Vì vậy rất có thể khi mẹ dùng các thực phẩm như sữa bò, đậu nành, trứng, lúa mì, hải sản hoặc các loại hạt,… bé sẽ bị dị ứng với một số protein có trong những thực phẩm này.
• Yếu tố di truyền từ gia đình: Di truyền là một trong những yếu tố gây ra dị ứng sữa mẹ. Đặc biệt là cả hai cha mẹ đều có tiền sử dị ứng như hen suyễn, viêm da cơ địa, dị ứng thực phẩm hoặc dị ứng các thành phần trong sữa, thì khả năng trẻ cũng sẽ gặp phải tình trạng này cao hơn.

Trẻ dị ứng với sữa của mẹ 

1.2. Hệ miễn dịch của trẻ chưa hoàn thiện 

Khi mới sinh thì hệ miễn dịch của trẻ còn yếu và chưa hoàn thiện. Vì thế cơ thể trẻ sẽ phản ứng mạnh mẽ với protein trong sữa mẹ, xem chúng như một tác nhân gây hại.  Tình trạng này sẽ giảm dần khi trẻ lớn lên và hệ miễn dịch trưởng thành hơn.

1.3. Môi trường bên ngoài tác động 

Sự phát triển của xã hội và tốc độ đô thị hóa khiến môi trường sống xung quanh mẹ và bé trở nên phức tạp hơn nhiều so với trước đây. Không khí ô nhiễm, khói bụi, hóa chất công nghiệp hoặc chất bảo quản, phụ gia có trong thực phẩm mẹ sử dụng đều có thể trở thành những tác nhân kích thích hệ miễn dịch còn non nớt của trẻ.

Khi phải tiếp xúc thường xuyên với nhiều yếu tố kích ứng cùng lúc, hệ miễn dịch của bé dễ rơi vào trạng thái quá tải. Thay vì nhận diện đúng đâu là chất vô hại, cơ thể bé lại phản ứng quá mức, dẫn đến tình trạng mẫn cảm, dị ứng. 

2. Dấu hiệu xảy ra dị ứng sữa mẹ

Dị ứng sữa mẹ có thể bộc lộ qua nhiều biểu hiện khác nhau vì cơ thể trẻ phản ứng trên cả da, hệ tiêu hóa và hô hấp. Nên ba mẹ cần quan sát kỹ từng biểu hiện của bé sau mỗi lần bú sẽ giúp gia đình sớm nhận biết vấn đề và xử lý kịp thời.

2.1. Biểu hiện trên da.

Làn da của trẻ là nơi phản ứng rõ ràng nhất khi cơ thể bé gặp phải dị ứng từ sữa mẹ. Mẹ có thể nhận biết qua các biểu hiện như:

• Nổi mẩn đỏ, phát ban: Các vết phát ban đỏ sẽ xuất hiện dưới dạng chấm, nốt hoặc mảng đỏ, có thể đi kèm hoặc không đi kèm với sốt. Các triệu chứng có thể xuất hiện sau khi trẻ bú sữa mẹ vài phút, vài giờ hoặc vài ngày.

Trẻ bị nổi mẩn đỏ, phát ban.

• Da khô, bong tróc: Khi dị ứng sữa mẹ da bé có thể bị khô ráp, sần sùi, dễ bong tróc
• Ngứa và kích ứng: Biểu hiện nhận biết qua các mẩn đỏ, mẩn ngứa, hoặc các mảng da khô, dày sần, có thể kèm theo mụn nước hoặc chảy dịch.

Trẻ bị nổi mẩn ngứa

2.2  Dấu hiệu tiêu hóa

Hệ tiêu hóa của trẻ còn rất non nớt nên dễ phản ứng khi gặp chất gây dị ứng. Vì vậy mẹ cần chú ý các dấu hiệu bất thường sau mỗi lần bé bú.

• Tiêu chảy hoặc táo bón: Dấu hiệu cho thấy bé dị ứng sữa mẹ là bị tiêu chảy, táo bón, đi ngoài tăng đột ngột và có thể có mùi chua, nhầy.
• Nôn trớ thường xuyên: Bé nôn trớ bất thường (nôn nhiều trên 3 lần trong ngày) có thể kèm theo sốt, chậm tăng cân, lười ăn. Hoặc nặng hơn là nôn ra dịch màu xanh, vàng, máu, cùng với các dấu hiệu như bụng chướng, khó thở, môi khô, mắt trũng…

2.3. Biểu hiện hô hấp.

Khi dị ứng ảnh hưởng đến đường hô hấp, bé sẽ thể hiện những dấu hiệu rõ rệt hơn vì liên quan trực tiếp đến khả năng thở. Mẹ cần lưu ý các biểu hiện sau:

• Ho khan hoặc khó thở: Biểu hiện qua âm thanh thở bất thường, khó khăn khi bú, quấy khóc nhiều, tím tái hoặc có các dấu hiệu khác như sốt, mệt mỏi.
• Nghẹt mũi, sổ mũi liên tục: Ở trẻ sơ sinh, hiện tượng nghẹt mũi, sổ mũi liên tục cũng là nguyên nhân dị ứng sữa mẹ. Có thể nhận biết qua các dấu hiệu như thở khò khè, quấy khóc, khó ngủ, khó bú và có thể kèm theo hắt hơi, chảy nước mũi.

Trẻ ho và sốt cao

3. Cách xử lý dị ứng sữa mẹ

Khi nhận thấy bé có dấu hiệu dị ứng sữa mẹ, việc xử lý đúng cách và kịp thời sẽ giúp bé giảm khó chịu và tránh biến chứng. 

• Điều chỉnh chế độ ăn của mẹ: Trước tiên cần loại bỏ sữa và các sản phẩm từ sữa bò khỏi thực đơn hàng ngày, hạn chế đồ chế biến sẵn và thực phẩm nhiều đường. Ngoài ra những thực phẩm như trứng, đậu nành, hải sản, lúa mì cũng hạn chế trong khoảng 2-4 tuần để xác định gây ra dị ứng ở trẻ. Các mẹ nên ăn duy trì ăn uống đa dạng như gạo, thịt, cá, rau xanh, trái cây để cung cấp chất xơ và dinh dưỡng cần thiết. 

>> Xem thêm: Những loại trái cây lợi sữa cho mẹ sau sinh

• • Chăm sóc và xử lý trên da trẻ: Nếu bé dị ứng sữa mẹ bị nổi mẩn đỏ, ngứa, phát ban thì hãy sử dụng những sản phẩm chăm sóc dịu da, không chứa hóa chất mạnh, dành riêng cho trẻ hoặc bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ da liễu hoặc chuyên gia y tế.
  • Vệ sinh môi trường sống: Vệ sinh môi trường xung quanh trẻ luôn sạch sẽ thoáng đãng. Luôn vệ sinh cá nhân cho bé, đồ dùng và sản phẩm giặt giũ dịu nhẹ mỗi ngày.

• Đưa trẻ đi khám khi cần thiết: Nếu bé gặp những dấu hiệu nghiêm trọng như: dấu hiệu hô hấp ho nghiêm trọng, sốc phản vệ, nôn mửa dữ dội, tiêu chảy kéo dài, phát ban lan rộng kèm sốt cao. Thì bạn cần đưa trẻ đi khám, nếu trường hợp khẩn cấp thì đưa trẻ đi cấp cứu ngay lập tức.

Trẻ đi khám bác sĩ

Lưu ý: Hãy thay thế sữa bột và sữa công thức cho trẻ khi bị dị ứng. Trong sữa bột và sữa công thức có những thành phần như sữa công thức đạm sữa bò thủy phân, sữa công thức từ amino axit, sữa từ nguồn thực vật có protein từ đậu nành, gạo hoặc các loại hạt khác đây là những thành phần giúp làm giảm khả năng gây ra dị ứng của ứng.

Hy vọng bài viết đã giúp bạn có được một số kiến thức liên quan đến dị ứng sữa mẹ. Cảm ơn bạn đã dành thời gian tham khảo bài viết của Chilux và hẹn gặp lại ở những bài viết khác nhé.