Cách giúp mẹ phục hồi vết mổ sau sinh

Chăm sóc vết mổ sau sinh đúng cách là yếu tố quan trọng giúp mẹ tránh được các biến chứng nguy hiểm và nhanh chóng cân bằng cuộc sống sau sinh. Tuy nhiên, thực tế có rất nhiều mẹ băn khoăn không biết vết mổ sau sinh bao lâu thì lành, làm sao để xoa dịu cơn đau kéo dài hay phải xử lý thế nào khi bị lồi gây mất tự tin.

Thấu hiểu những trăn trở đó, Chilux đã tổng hợp bài viết chi tiết dưới đây. Với những kiến thức y khoa chuẩn xác và kinh nghiệm thực tế

1. Vết mổ sau sinh và những thông tin quan trọng mẹ cần nắm rõ

Sinh mổ (C-section) là một cuộc đại phẫu thuật để đưa em bé ra đời thông qua một vết cắt ở bụng và tử cung của người mẹ. Khác với sinh thường, mẹ sinh mổ phải đối mặt với một quá trình hồi phục phức tạp hơn. 

Thông thường, vết mổ sẽ dài khoảng 10 đến 15 cm. Có hai loại đường mổ phổ biến:

• Là đường rạch theo chiều dọc ở giữa bụng dưới, thường từ dưới rốn kéo xuống vùng xương mu, dài khoảng 10–15 cm. Đường mổ này chủ yếu được sử dụng trong trường hợp cấp cứu khẩn cấp vì giúp bác sĩ tiếp cận thai nhi nhanh hơn. Tuy nhiên, nhược điểm là dễ để lại sẹo rõ, thời gian hồi phục lâu hơn và cảm giác đau sau mổ thường nhiều hơn so với đường mổ ngang.
• Đường mổ ngang: Là đường rạch nằm ngang phía trên xương mu, thường được che bởi vùng lông mu nên tính thẩm mỹ cao hơn. Đây là loại đường mổ được sử dụng phổ biến trong các ca sinh mổ chủ động vì ít đau hơn, ít biến chứng và nhanh hồi phục so với đường mổ dọc.

Việc hiểu rõ về tính chất của vết mổ sẽ giúp mẹ chủ động hơn trong việc theo dõi và chăm sóc tại nhà.

2. Vết mổ sau sinh bao lâu thì lành? Các giai đoạn phục hồi

Một trong những câu hỏi lớn nhất của các mẹ là vết mổ sau sinh bao lâu thì lành. Thực tế, quá trình này chia thành nhiều giai đoạn khác nhau:

2.1. Giai đoạn viêm: Tuần đầu tiên sau mổ

Trong 2-3 ngày đầu, vết mổ sẽ rất đau, sưng và đỏ nhẹ. Đây là phản ứng viêm tự nhiên của cơ thể. Sau khoảng 5-7 ngày, nếu bác sĩ sử dụng chỉ không tiêu, mẹ sẽ được cắt chỉ. Nếu dùng chỉ tự tiêu thì thì 2 đến 4 tuần còn muộn thì có thể 4 đến 8 tuần, lớp biểu bì bên ngoài sẽ bắt đầu đóng miệng.

2.2. Giai đoạn tăng sinh: Từ 2 đến 6 tuần tiếp theo

Vết mổ bắt đầu khô lại và tạo thành sẹo non. Lúc này, mẹ có thể cảm thấy ngứa ngáy do các dây thần kinh đang tái tạo. Tuy nhiên, mẹ tuyệt đối không được gãi vì sẽ gây tổn thương và nhiễm trùng.

2.3. Giai đoạn tái tạo: Sau 3 tháng trở đi

Vết thương bên ngoài gần như đã lành hẳn và mờ dần. Tuy nhiên, các lớp mô, cơ và tử cung bên trong cần đến 6 tháng hoặc thậm chí 1 năm để phục hồi hoàn toàn cấu trúc ban đầu.

Vết mổ ngoài da thường lành sau vài tuần, nhưng cơ và tử cung bên trong cần 6 tháng đến 1 năm để phục hồi hoàn toàn. Nghỉ ngơi hợp lý, tránh vận động mạnh và chăm sóc đúng cách giúp vết mổ lành nhanh, ít biến chứng.

Trên thực tế thời gian hồi phục không hoàn toàn giống nhau ở mỗi mẹ, vì còn phụ thuộc vào tính chất ca phẫu thuật và yếu tố cá nhân như loại vết mổ, tình trạng nhiễm trùng, cơ địa – di truyền và cách chăm sóc sau mổ.

3. Những câu hỏi thường gặp về vết mổ sau sinh

3.1. Vết mổ sau sinh có được tắm không?

Mẹ có thể tắm sau 2-3 ngày sinh mổ bằng nước ấm, nhưng cần dùng gạc chống thấm che vết mổ hoặc lau người nhanh. Tránh ngâm mình trong bồn tắm quá lâu cho đến khi vết mổ lành hẳn.

3.2. Vết mổ sau sinh có dễ bị sẹo lồi không?

Một số mẹ có thể gặp tình trạng sẹo lồi sau sinh mổ, khiến vết mổ gồ cao, cứng, kém thẩm mỹ và đôi khi gây căng tức, khó chịu, nghiêm trọng hơn là nhiều mẹ dễ bị trầm cảm sau sinh do vấn đề này. Và nguyên nhân thường do cơ địa sẹo lồi, vết mổ bị nhiễm trùng, hoặc vùng mổ bị căng kéo sớm trong quá trình hồi phục. Để hạn chế sẹo lồi, mẹ nên giữ vết mổ sạch, tránh vận động mạnh và có thể sử dụng gel silicone hoặc miếng dán sẹo khi vết mổ đã khép miệng hoàn toàn.

3.3. Khi nào mẹ có thể tập thể dục trở lại?

Mẹ chỉ nên đi bộ nhẹ nhàng trong 6 tuần đầu. Các bài tập nặng hơn như yoga, gym hay chạy bộ nên đợi sau ít nhất 3 tháng và có sự tư vấn của bác sĩ.

3.4. Vết mổ sau sinh bị ngứa phải làm sao?

Đây là dấu hiệu vết thương đang lên da non. Mẹ có thể chườm mát nhẹ nhàng qua một lớp khăn sạch hoặc dùng kem dưỡng ẩm theo chỉ định của bác sĩ để làm dịu da. Tuyệt đối không được gãi.

Chăm sóc vết mổ sau sinh là một hành trình cần sự kiên nhẫn và cẩn trọng. Việc hiểu rõ vết mổ sau sinh bao lâu thì lành, cách xử lý khi đau vết mổ sau sinh và phòng ngừa vết mổ sau sinh bị lồi sẽ giúp mẹ tự tin hơn trong quá trình hồi phục sức khỏe để chăm sóc bé yêu tốt nhất. Hãy lắng nghe cơ thể mình và đừng ngần ngại tìm kiếm sự giúp đỡ từ y tế khi cần thiết.

Chilux hy vọng những chia sẻ trên sẽ là hành trang hữu ích cho mẹ trong giai đoạn hậu phẫu. Chúc mẹ sớm hồi phục và có những giây phút tuyệt vời bên thiên thần nhỏ.