Vì sao mẹ nên dùng thuốc bổ sung axit folic trước khi mang thai? Hướng dẫn liều uống chuẩn

Trước khi bước vào thai kỳ, việc bổ sung axit folic (vitamin B9) là điều mà hầu hết các bác sĩ sản khoa đều khuyến nghị. Đây là dưỡng chất nền tảng hỗ trợ hình thành ống thần kinh của thai nhi, giúp não bộ và tủy sống phát triển ngay từ những tuần đầu tiên. 

Chính vì vậy, lựa chọn thuốc bổ sung axit folic trước khi mang thai trở thành bước chuẩn bị quan trọng, giúp mẹ hạn chế dị tật và tối ưu sức khỏe thai kỳ. Nhiều mẹ băn khoăn nên uống loại nào, liều bao nhiêu và uống từ khi nào? Qua bài này Chilux sẽ giúp mẹ hiểu rõ.

1. Axit folic là gì và vì sao nên bổ sung trước khi mang thai?

Axit folic hay vitamin B9 thuộc nhóm vitamin tan trong nước. Cơ thể cần nó để phân chia tế bào, tạo máu và tổng hợp vật chất di truyền (DNA) những quá trình diễn ra liên tục, nhất là trong giai đoạn mang thai.

Vì sao axit folic quan trọng trước khi mang thai?

• Phòng ngừa dị tật bẩm sinh: Axit folic giữ vai trò then chốt trong quá trình hình thành não bộ và tủy sống của thai nhi, giúp giảm nguy cơ dị tật ống thần kinh như chẻ đôi đốt sống hoặc thai vô sọ.
• Thời điểm vàng: Phụ nữ trong độ tuổi sinh sản chế độ dinh dưỡng đặc biệt là thực phẩm giàu folate, và uống bổ sung axit folic từ 1 – 3 tháng trước khi mang thai. “ theo CDC (Trung tâm Kiểm soát & Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ)”
• Hỗ trợ sự phát triển toàn diện: Ngoài khả năng ngăn ngừa dị tật, axit folic còn giúp tế bào phát triển khỏe mạnh, hỗ trợ miễn dịch và tạo nền tảng tốt cho cả mẹ và bé ngay từ những ngày đầu.

2. Lợi ích của thuốc bổ sung axit folic trước khi mang thai

Bổ sung axit folic từ trước khi mang thai giúp cơ thể mẹ sẵn sàng nuôi dưỡng thai nhi ngay từ những tuần đầu. Đây là nền tảng quan trọng để bảo vệ bé, đặc biệt khi ống thần kinh hình thành rất sớm trong thai kỳ.

Lợi ích vitamin B9 đối với thai nhi

Giảm nguy cơ dị tật bẩm sinh nghiêm trọng:

Axit folic đóng vai trò then chốt trong quá trình đóng ống thần kinh. Khi cơ thể mẹ được cung cấp đủ, nguy cơ trẻ gặp các dị tật như nứt đốt sống, vô sọ hay sứt môi, hở hàm ếch giảm đi đáng kể.

Hỗ trợ quá trình tạo tế bào và phát triển sớm của thai:

Folate là “nguyên liệu” không thể thiếu cho quá trình phân chia tế bào. Nhờ đó, thai nhi phát triển ổn định ngay từ những tuần đầu, giúp hình thành nhau thai tốt và tạo nền tảng cho sự phát triển trí não cơ thể về sau.

Giảm tình trạng sinh non và suy dinh dưỡng thai:

Khi các quá trình tăng trưởng diễn ra suôn sẻ, thai nhi có khả năng đạt chuẩn cân nặng và phát triển khỏe mạnh, từ đó hạn chế nguy cơ sinh non hoặc thai nhẹ cân.

Lợi ích của vitamin B9 đối với mẹ

Giúp phòng tránh thiếu máu:

Axit folic tham gia vào việc tạo hồng cầu. Khi mẹ có đủ folate, cơ thể sẽ vận chuyển oxy hiệu quả hơn, hạn chế mệt mỏi và giảm nguy cơ thiếu máu. Vốn là tình trạng phổ biến giai đoạn mang thai.

Hỗ trợ ổn định thai kỳ, giảm nguy cơ sảy thai:

Việc bổ sung axit folic đầy đủ ngay từ trước khi mang thai giúp hạn chế các bất thường ở thai, nhờ đó giảm nguy cơ sảy thai ở giai đoạn sớm.

Giảm các biến chứng liên quan đến sau sinh:

Thiếu folate có thể khiến mẹ dễ gặp một số vấn đề như rối loạn tâm trạng sau sinh hoặc băng huyết. Duy trì mức folate đầy đủ giúp cơ thể mẹ phục hồi và hoạt động ổn định hơn.

Tốt cho khả năng sinh sản của mẹ:

Nhiều nghiên cứu cho thấy phụ nữ bổ sung đủ folate có chất lượng trứng tốt hơn, tăng cơ hội thụ thai tự nhiên và cải thiện tỉ lệ thành công ở các mẹ làm IVF.

3. Nên uống axit folic trước khi mang thai bao lâu và liều lượng bao nhiêu?

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo phụ nữ nên bổ sung ít nhất 400 mcg axit folic mỗi ngày, bắt đầu trước khi mang thai và tiếp tục trong 12 tuần đầu thai kỳ để giảm nguy cơ dị tật ống thần kinh.

3.1. Thời điểm nên bắt đầu uống axit folic

Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Bệnh tật Hoa Kỳ (CDC) cũng khuyến cáo phụ nữ nên uống 400mcg axit folic mỗi ngày ít nhất 1 tháng trước khi mang thai và dùng liên tục trong 3 tháng đầu.

3.2. Uống axit folic vào thời điểm nào trong ngày?

• Thời điểm lý tưởng: Buổi sáng, sau ăn khoảng 1 giờ để hấp thụ tốt hơn.
• Hạn chế uống vào buổi tối vì có thể gây khó ngủ ở một số mẹ.
• Uống với nước lọc, hoặc kết hợp cùng nước ép giàu vitamin C để tăng khả năng hấp thu.
• Tránh dùng chung với: rượu, bia, trà, cà phê (các chất này có thể cản trở hấp thu folate).

3.3. Liều lượng axit folic nên bổ sung

Viện Y học Hoa Kỳ (IOM) đưa ra mức RDA (Recommended Dietary Allowance):

• 400 mcg/ngày cho phụ nữ chuẩn bị mang thai
• 600 mcg/ngày cho phụ nữ mang thai
• 500 mcg/ngày cho phụ nữ cho con bú

Royal College of Obstetricians and Gynaecologists (RCOG – Anh) khuyến cáo:

• Phụ nữ có nguy cơ cao (từng có thai dị tật ống thần kinh, tiểu đường, béo phì, dùng thuốc chống động kinh…) cần 4–5 mg/ngày trước khi mang thai và trong 3 tháng đầu.

4. Cách uống axit folic trước khi mang thai để đạt hiệu quả tối đa nhất

Khi sử dụng thuốc bổ sung axit folic trước khi mang thai, mẹ cần tuân thủ đúng cách để đạt hiệu quả tối ưu và tránh các tác dụng không mong muốn.

• Thời điểm uống: Giữa hai bữa ăn hoặc buổi sáng sau ăn 1 giờ; tránh buổi tối.
• Tăng hấp thu: Uống cùng nước ép cam hoặc trái cây giàu vitamin C; tránh cà phê, trà, rượu bia.
• Chú ý với sắt: Có thể gây táo bón, nên uống đủ nước, ăn nhiều rau quả.
• Không nghiền nát viên thuốc: Để giữ tác dụng của thuốc.
• Uống đúng liều: Không tự ý tăng liều để tránh tác dụng phụ.
• Dinh dưỡng đầy đủ: Kết hợp protein, omega-3 và các vitamin, khoáng chất khác.
• Theo dõi sức khỏe: Tuân thủ lịch khám định kỳ để kiểm tra folate và sức khỏe thai kỳ.

Lưu ý quan trọng: nên tham khảo bác sĩ để xác định liều phù hợp, đặc biệt nếu có bệnh lý nền.

Bổ sung axit folic sớm là bước nhỏ nhưng quan trọng giúp mẹ giảm nguy cơ dị tật cho bé và tối ưu sức khỏe thai kỳ. Hãy bắt đầu uống trước khi mang thai để cơ thể sẵn sàng và tham khảo bác sĩ hoặc sản phẩm uy tín nếu chưa biết chọn loại nào.